Biblioterapia
"Niepełnosprawni - normalna sprawa"
Hymn niepełnosprawnych
Link do filmiku z okazji 20-lecia zajęć biblioterapeutycznych prowadzonych przez Bibliotekę Publiczną Gminy Strzałkowo dla mieszkańców DPS w Strzałkowie
i DPS w Mielżynie, zrealizowany w konwencji manekin challenge
https://youtu.be/BOiKqcQVKus
Jest coś, co wyróżnia Bibliotekę Publiczną Gminy Strzałkowo spośród innych bibliotek mogących się pochwalić znacznym dorobkiem pracy upowszechniającej czytelnictwo na wsi.
Jest to praca na rzecz czytelnika niepełnosprawnego, a w szczególności czytelnika dorosłego z niepełnosprawnością intelektualną. Obecność w bibliotece publicznej osób z niepełnosprawnością intelektualną nikogo już w Strzałkowie nie dziwi. Dzieje się tak za sprawą zajęć z elementami biblioterapii, prowadzonymi regularnie od 1996 roku (patrz: strony archiwalne), a adresowanymi dla mieszkańców Domu Pomocy Społecznej w Strzałkowie tudzież za sprawą wystaw twórczości osób niepełnosprawnych organizowanych przez bibliotekę.
Co do zajęć biblioterapeutycznych, to ich uczestnikami są mężczyźni z niepełnosprawnością intelektualną - mieszkańcy Domu Pomocy Społecznej w Strzałkowie. DPS oddalony jest od biblioteki o ok. 500 metrów. Tę drogę panowie każdorazowo przebywają z opiekunem. Spotkania od 10 lat odbywają się regularnie co czwartek o godz. 9, a od 2010 roku o godz.10 i przebiegają zgodnie z rytuałem , który wspólnie, przez lata praktyki wypracowaliśmy. Oceniony poziom intelektualny uczestników to poziom kilkuletniego dziecka, Jedną z zasad jest całkowita dobrowolność uczestnictwa w zajęciach. Każdorazowo mieszkańcy DPS są pytani przez opiekuna o chęć uczestniczenia w zajęciach. Ogółem spośród 80 mieszkańców DPS w zajęciach bierze udział około 30, z tym że dla zgodnego z planem przebiegu zajęć powinno w nich uczestniczyć od 2-4 osób. Jak to jednak bywa, życie samo koryguje nasze teoretyczne założenia. Z reguły na zajęcia przychodzi od 10 do 12 panów. Akceptujemy tę sytuację i zawsze z nieukrywaną radością wszystkich witamy. Część spośród tej grupy użytkowników biblioteki nie potrafi czytać, a zdecydowana większość nie posiada umiejętności abstrakcyjnego myślenia. Stąd też wynikało nasza porażka i zniechęcenie w pierwszych miesiącach pracy z mieszkańcami DPS. Nie mając wówczas żadnego przygotowania z zakresu biblioterapii, proponowałyśmy uczestnikom spotkań bajki Wolta Disneya, gdyż wydawały się nam najciekawsze i najbardziej kolorowe. Odbiór był nie rokujący nadziei na jakiekolwiek porozumienie, bo przecież jak to możliwe, że niedźwiedź jeździ motorem?! Ze względu na to, że w czasie zajęć biblioteka jest czynna dla ogółu czytelników obecność mieszkańców DPS w Bibliotece wzbudzała nieskrywane zaciekawienie wśród innych użytkowników biblioteki. Podobnie cotygodniowy przemarsz przez miejscowość grupy mężczyzn z książkami pod pachą powodował zainteresowanie przechodniów. Dziś już nikogo to nie dziwi, gdyż mieszkańcy DPS są pełnoprawnymi mieszkańcami gminy Strzałkowo i stałymi bywalcami biblioteki publicznej. Tak więc osiągnęliśmy jeden z celów zajęć biblioterapeutycznych: integrację ze środowiskiem ludzi zdrowych. Innymi celem, który sobie obraliśmy jest zapewnienie osobom niepełnosprawnym możliwości kontaktu z nauką, sztuką i rozrywką. Poprzez ukierunkowane czytanie ukazujemy mieszkańcom DPS właściwe postawy, pomagamy w rozwiązywaniu problemów osobistych. Tak dobieramy literaturę, że pozwala ona na widzenie siebie jako jednostki twórczej, z dużymi możliwościami intelektualnymi a jednocześnie pozwala uczestnikom zajęć nabrać do siebie dystansu, uczy śmiać się z samego siebie, dawać sobie szansę na drobne potknięcia i przegraną. Poprzez głośne czytanie wybranych tekstów, panowie doskonalą nabytą wcześniej umiejętność czytania, a wypowiadając się trenują sprawne wyrażanie swoich myśli w formie publicznej wypowiedzi. Dobór środków terapeutycznych jest zawsze uzależniony od potrzeb i możliwości percepcyjnych konkretnych osób biorących udział w spotkaniu.
Co do galerii, to odbyły się do tej pory trzy duże wystawy prac wykonanych przez osoby niepełnosprawne (patrz: strony archiwalne),. Jedna była wystawą mieszkanek Domu Pomocy Społecznej dla dzieci i młodzieży prowadzonego przez Zgromadzenie Sióstr św. Dominika w Mielżynie gmina Witkowo, kolejna to wystawa Objazdowej Galerii Wielkopolskiej Fotografii zorganizowana z okazji XIV Światowego Dnia Chorego, a kolejna odbyła się jako pokłosie zajęć arteterapeutycznych prowadzonych w bibliotece.
W międzyczasie organizowaliśmy wystawy integracyjne.
Małgorzata Grzelak - dyrektor Biblioteki Publicznej Gminy Strzałkowo